Ο Δήμος Θερμαϊκού, καθαρή περιοχή

του Πάνου Ζέρβα

Η κατάσταση της καθαριότητας στο δήμο Θερμαϊκού τα τελευταία χρόνια έχει ξεφύγει πολύ πέρα από τα όρια του αποδεκτού, όπως γνωρίζουμε πολύ καλά όλοι όσοι ζούμε στην περιοχή. Γι’ αυτό πρώτη έγνοια της επόμενης διοίκησης θα πρέπει να είναι «να ξεβρωμίσει ο τόπος» – δέσμευση που περιλαμβάνεται στο πρόγραμμα της «Συμπολιτείας» και αποτελεί προσωπικό στοίχημα για τον επικεφαλής της παράταξης Σπύρο Κουζινόπουλο. Αλλά πως πρέπει να οργανωθεί η διαχείριση των απορριμμάτων σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα; Ας δούμε ορισμένες σκέψεις, οι περισσότερες από τις οποίες περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα της «Συμπολιτείας» ή είναι σύμφωνες με τη λογική του. 

*
Το ζήτημα της διαχείρισης των Αστικών Στερεών Υπολειμμάτων(ΑΣΑ) φυσιολογικά ανήκει στις αρμοδιότητες της Μητροπολιτικής Διακυβέρνησης, η οποία όμως δεν υπάρχει. Με αυτό το δεδομένο ο δήμος Θερμαϊκού πρέπει να κινηθεί με βάση τις εξής γενικές αρχές: την πρόληψη και τη μείωση του όγκου των παραγόμενων ΑΣΑ, την ανακύκλωση, την επανάχρηση και την κομποστοποίηση. Να προωθήσει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών ώστε να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, στη λογική της αειφορικής διαχείρισης (η οποία αποκλείει την καύση των ΑΣΑ). Σε αυτό το πλαίσιο οφείλει να επιλέγει τις βέλτιστες οικονομικά λύσεις.
*
Η πρόληψη είναι η αφετηρία για κάθε συνεκτικό πρόγραμμα μείωσης του όγκου των ΑΣΑ. Επιλογές όπως η κατάργηση της πλαστικής σακούλας στις λαϊκές αγορές και στα καταστήματα της πόλης, η ευαισθητοποίηση των καταναλωτών ώστε να επιλέγουν τα διάφορα προϊόντα και με το κριτήριο της πρόληψης παραγωγής απορριμμάτων, μπορούν να συμβάλλουν αποφασιστικά.
*
Ο δήμος πρέπει να υποστηρίζει ενεργά την επανάχρηση των πάσης φύσεως υλικών και προϊόντων αντί για την απόρριψή τους. Πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα λειτουργίας ανοιχτής αγοράς μεταχειρισμένων, σε συνεργασία με γειτονικούς δήμους, καθώς και Δημοτικού Παλαιοπωλείου, όπου θα γίνεται η συντήρηση, μεταμόρφωση και πώληση των υλικών που συγκεντρώνονται.
*
Ο δήμος θα πρέπει να προωθήσει την οικιακή κομποστοποίηση σε κάθε νοικοκυριό, μοιράζοντας δωρεάν τους κάδους, προωθώντας παράλληλα τον άμεσο διαχωρισμό των οικιακών απορριμμάτων ανά κατηγορίες, σε κάθε σπίτι. Ταυτόχρονα πρέπει να φροντίζει για τη δημιουργία κοινόχρηστων σημείων κομποστοποίησης στις οικοδομές και στις γειτονιές, σε συνεννόηση με τους κατοίκους. Σε όλη την έκταση του δήμου πρέπει να αντικατασταθούν προοδευτικά τα μονά δοχεία εναπόθεσης απορριμμάτων με τριπλά, ώστε να επιτυγχάνεται ο διαχωρισμός ανά κατηγορία.
*
Ο δήμος Θερμαϊκού πρέπει να ξεκινήσει ένα καλά μελετημένο πρόγραμμα ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης και κινητοποίησης των δημοτών και των επαγγελματιών της πόλης για την αειφορική διαχείριση των ΑΣΑ, με ταυτόχρονη παροχή κινήτρων: η μείωση του κόστους διαχείρισης, και η αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών θα επιστρέφει ως χρηματικό ή κοινωνικό μέρισμα στους δημότες και τους επαγγελματίες.
*
Ο δήμος θα πρέπει να προσαρμόσει (δηλαδή θα μειώσει) τις δαπάνες του για τη διαχείριση των ΑΣΑ στα όρια των δυνατοτήτων του και των κανόνων της χρηστής και αποτελεσματικής διαχείρισης των πόρων. Για να επιτευχθεί αυτό και ταυτόχρονα να είναι ο Θερμαϊκός καθαρή περιοχή, είναι απολύτως απαραίτητη η συνεργασία των δημοτών και των επιχειρηματιών της περιοχής.
*
Ο δήμος έχει την αποκλειστική ευθύνη για τη διαχείριση των απορριμμάτων. Με αυτό ως δεδομένο, δεν αποκλείει καμία μέθοδο υλοποίησης των στόχων του για τη διαχείριση των απορριμμάτων, με σταθερή επιδίωξη τη μείωση του κόστους. Πρέπει να κάνει τις επιλογές του με διαφανή κριτήρια ανάμεσα στις διαθέσιμες λύσεις, εφ΄ όσον αυτές συμβαδίζουν με τους επιμέρους στόχους που έχουν ήδη αναφερθεί και είναι σύννομες και αξιόπιστες. Σε αυτά τα πλαίσια αποκλείεται η καύση ως τελική μέθοδος διαχείρισης των ΑΣΑ.
*
Ο δήμος δίνει ιδιαίτερη σημασία στη διαχείριση των δυνητικά επικίνδυνων απορριμμάτων που παράγονται στην πόλη (πχ νοσοκομειακά ή ιατρικά απόβλητα) και φροντίζει για την απαρέγκλιτη τήρηση των προβλεπόμενων κανόνων υγιεινής και ασφάλειας.
*
Η επόμενη διοίκηση πρέπει σε συνεργασία με τους δημότες να φροντίσει για την απομάκρυνση των γκράφιτι, των βανδαλισμών, των διάσπαρτων σκουπιδιών και της παράνομης αφισοκόλησης σε όλες τις περιοχές του Δήμου Θερμαϊκού. Οφείλει να συνεργάζεται μόνιμα με τους δημότες και τους επιχειρηματίες της πόλης, ώστε να απαλλαγούν οι δημόσιοι χώροι, τα πάρκα, οι βασικές οδικές αρτηρίες και τα κτήρια από την ασχήμια και την κακογουστιά. Ιδιαίτερη σημασία πρέπει να δίνεται στην προστασία των ανοίκιαστών ή ακατοίκητων χώρων. Όπου υπάρχουν ακάλυπτοι χώροι μέσα στις κατοικημένες περιοχές καθαρίζονται, και, όταν αυτό είναι εφικτό, μετατρέπονται σε αστικούς ανθόκηπους ή λαχανόκηπους ή χώρους συνάντησης και ψυχαγωγίας των κατοίκων, χωρίς να θίγεται το ιδιοκτησιακό τους καθεστώς, μετά από συνεννόηση με τους ιδιοκτήτες ή και με πρωτοβουλία του δήμου αν δεν είναι δυνατόν να εντοπιστούν.